دانه کنجد يکي از سرشارترين منابع در میان دانه های روغنی محسوب می شود که علاوه بر تغذیه در صنایع گوناگون از جمله ورنی سازی ، آرایشی و بهداشتی  نیز استفاده می شود.

کنجد گیاهی است يك ساله با ارتفاع حدود يك متر كه قسمت انتهايي ساقه آن پوشيده از كرک است. برگ‌هاي آن بيضي، باريك و نوك تيز است. گل‌هاي آن به رنگ سفيد يا قرمز، به طور تك تك در كناره برگ‌هاي قسمت انتهايي ساقه ظاهر مي‌شوند. ميوه اين گياه به صورت كپسول و محتوي دانه‌هاي كوچك و مسطح و بيضوي است كه دانه كنجد ناميده مي‌شود و قسمت مورد استفاده اين گياه است.

.دانه‌هاي کنجد به رنگ‌هاي سفيد، خاکستري و سياه است که روغن دانه‌هاي سفيد مرغوب‌تر از ساير رنگ‌ها است
در حال حاضر، توليد كنجد در تمام دنيا درحدود دو ميليون تن در سال است كه قسمت عمده آن براي روغن كنجد مصرف مي‌شود.
چين، بزرگ‌ترين توليد كننده آن است. پس از آن، به ترتيب هندوستان، حبشه، نيكاراگوئه، سودان، مكزيك، گواتمالا و سرانجام آمريكاي شمالي قرار دارند. در ايران نيز مقدار محدودي کنجد كاشته مي‌شود كه دانه آن بيش از 90 درصد براي گرفتن روغن و تهيه ارده و حلوا ارده و مقدار محدودي نيز به شكل دانه مصرف مي‌شود.در اروپا و آمريكاي شمالي، روغن كنجد به مقدار زيادي براي توليد مارگارين و ساير روغن‌هاي خوراكي با كيفيت بالا مصرف مي‌شود.

تاریخچه کنجد

کنجد از مدت ها قبل به عنوان غذایی سالم برای طول عمر بشر شناخته شده و یکی از قدیمی ترین محصولات شناخته شده ایست که بشر به کشت آن پرداخته است .
تاریخچه این محصول اولین بار در ایران به بابل و آشور بر میگردد (4000 سال پیش). دانه های این محصول هم به عنوان ادویه و هم به عنوان منبع روغن مورد استفاده قرار می گیرند .بابلی ها از دانه های کنجد کیک درست میکردند،در حالی که از روغن کنجد برای پخت و پز،مصارف دارویی،همچنین تهیه مواد آرایشی نیز استفاده میشده است.
تاریخچه مصرف کنجد و فراورده های آن تنها به ایران ختم نمی شود درهندوستان،چین،ژاپن و... استفاده از کنجد سابقه دیرینه دارد.
هندوهای باستان از روغن کنجد به عنوان روغن روشنایی استفاده می کردند و دانه های کنجد عموما در مراسم مذهبی هندوها مورد استفاده قرار می گرفت.

چین و ژاپن هر مصرف کنندگان عمده کنجد هستند و معتقد بودند دانه های  کنجد میتوانند سلامتی و طول عمر را افزایش دهند.

از آنجایی که گونه های خودرو کنجد در آفریقا پیدا شده اند،باور عمومی این است که مبدا کنجد به آفریقا بر می گردد
هندوستان دومین مرکز تنوع گونه های کنجد است گونه های کنجد در خاورمیانه شبیه آفریقا هستند و باور بر این است که از آفریقا و از طریق مصر منتشر شده اند.کشت دانه های کنجد از آفریقا و خاورمیانه و همچنین هندوستان منجر به تنوع زیاد گونه های کنجد شده استکنجد در اواخر قرن هفدهم توسط برده ها از آفریقا به ایالات متحده برده شد به طوری که بخش های جنوبی ایالات متحده کنجد هنوز با عنوان (( بنه)) شناخته می شود،عبارتی که مشابه نام آفریقایی کنجد است.

ترکیب شیمیایی دانه های کنجد

دانه کنجد شامل 35 الی 51.5 درصد چربی ، 4 الی 8 درصد رطوبت ، 6.8 الی 12.5 درصد کربوهیدرات ، 5 الی 6 درصد خاکستر ، 3 الی7 درصد فیبر و 17 الی 22 درصد پروتئین است..كنجد گياهي است كه محتوي دانه هاي ريز و به رنگ سفيد، قهوه اي يا سياه است و حاوي مواد معدني متعددی مانند ليزين و ليستين است و حدود 60 درصد ان را روغن تشکیل داده
استفاده از روغن کنجد خستگي فكري را كاهش داده و مصرف موضعي آن مي تواند در بهبود ترميم بافت ها موثر واقع شود.
همانطور که گفته شد دانه کنجد حاوی سطح بالایی از چربی و پروتئین است.ترکیب شیمیایی دانه کنجد بسته به گونه ، محل ، رنگ و اندازه دانه میتواند متفاوت باشد اما به طور میانگین حجم چربی دانه کنجد حدود 50 درصد است در حالی که حجم پروتئین آن حدود 25 درصد است.

اما سوال اینجاست چه چیزی باعث کیفیت بالای کنجد و همچنین روغن کنجد میشوند؟
بالا بودن درصد پروتئین ، روغن و فراوانی بالای اسید های چرب غیر اشباح به ویژه اسید اولئیک و لینولئیک منجر به افزایش کیفیت تغذیه ای روغن کنجد شده است.
پایداری زیاد روغن کنجد و اثرات فیزیووژیکی آن به علت وجود آنتی اکسیدان های طبیعی داخل آن میباشد

.

مصرف کنجد و سایر محصولات کنجدی میتواند تاثیر مستقیم و به سزایی دربهبود کیفیت زندگی و سلامتی هر فردی داشته باشد پس مصرف آن را در برنامه غذایی خود قرار دهید.

امیدواریم از این مقاله استفاده لازم را برده باشید، لطفا نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید

لطفا از مقالات زیر دیدن فرمایید

همه چیز درباره ارده و خواص آن

همه چیز درباره حلوا ارده -خصوصیت حلوا ارده مرغوب و مضرات و شرایط نگهداری آن